Türk edebiyatının önemli isimlerinden biri olan Fatma Aliye, eserleri ve çevirileriyle tanınıyor. "Muhadarat", "Udi" ve "Taaddüd-i Zevat" gibi eserleri bulunan Fatma Aliye, edebiyat dünyasına önemli katkılar sağladı. Peki Fatma Aliye’nin eserleri nelerdir? Fatma Aliye Gazeteci midir?

FATMA ALİYE KİMDİR?

Osmanlı İmparatorluğu döneminde öne çıkan ilk Türk kadın romancılarından biri olan Fatma Aliye, 9 Ekim 1862'de İstanbul'da doğdu. Ünlü tarihçi Ahmed Cevdet Paşa ile Adviye Hanım'ın kızı olan Fatma Aliye, ağabeyi Ali Sedat Bey'in evdeki özel derslerinden faydalanarak kendini geliştirdi. Fransızca merakıyla bilinen Fatma Aliye, bu dilde aldığı derslerle ileri düzeyde yetkinlik kazandı.

1877-78 Osmanlı-Rus Harbi'nde Gazi Osman Paşa'nın yeğeni Kolağası Faik Bey ile evlenen Fatma Aliye, bu evlilikten dört kız çocuğu sahibi oldu. Eşinin izniyle kitap okuyan ve tercüme çalışmaları yapan Fatma Aliye, edebiyat dünyasına adım attı.

Fatma Aliye, Türk edebiyatının gelişimine önemli katkılarda bulundu ve özellikle roman türünde eserler verdi. Kadınların toplumdaki yerine ve haklarına dikkat çeken eserleriyle tanındı ve geniş bir okuyucu kitlesine ulaştı.

Onun eserleri, sadece edebiyat dünyasında değil, aynı zamanda toplumsal değişim ve dönüşüm sürecinde de etkili oldu. Fatma Aliye'nin kaleme aldığı eserler, Türk edebiyatının önemli birer köşe taşı olarak kabul edilmekte ve günümüzde de okunmaya devam etmektedir.

1889'da George Ohnet'in "Volonté" adlı romanını "Meram" ismiyle çevirmesiyle edebi kariyeri başlayan Fatma Aliye, bu başarısıyla dikkat çekti. Kendisini yetiştirmesi için babasının desteğini alan Fatma Aliye, Ahmed Mithat Efendi tarafından övüldü ve manevi kızı olarak kabul edildi.

1892'de "Muhadarat" adlı ilk romanını yayımlayan Fatma Aliye, 1899'da "Udi" adlı eserinde Halep'te tanık olduğu bir kadının yaşamını konu edindi. Ahmet Mithat Efendi'nin "Bir Osmanlı Kadın Yazarın Doğuşu" adlı kitabıyla ünü daha da artan Fatma Aliye, edebiyatın yanı sıra yardım cemiyetleriyle de ilgilendi.

1897'de Osmanlı-Yunan Savaşı'nda yaralanan askerlerin ailelerine yardım etmek amacıyla gazetede yazılar kaleme alan Fatma Aliye, 13 Temmuz 1936'da İstanbul'da hayatını kaybetti. Feriköy Mezarlığı'na defnedilen Fatma Aliye, Türk edebiyatının önde gelen isimlerinden biri olarak hatırlanmaktadır.

FATMA ALİYE'NİN ESERLERİ NELERDİR?

Roman: Ref'et (1898), Udi (1899), Enin (1910), Muhadarat (1892), Hayal ve Hakikat (1892).

Çeviri: Meram (1890)

Yaşam öyküsü ve tarih alanındaki yapıtları: Namdaran-ı Zenan-ı İslamıyan (Ünlü İslam Kadınları) (1892)

Kosova Zaferi/Ankara Hezimeti: Tarih-i Osmaninin Bir Devre-i Mühimmesi (1915)

Ahmed Cevdet Paşa ve Zamanı (1913)

Vali Çelik, ters lale tanıtım etkinliğine katıldı Vali Çelik, ters lale tanıtım etkinliğine katıldı

Tedkik-i Ecsam (1901)

Teracim-i Ahval-ı Felasife (Felsefecilerin Yaşamları) (1900) Çizgi Kitabevi Yayınları, Konya, Mayıs 2006

Hayattan Sahneler (Levayih-i Hayat)

Osmanlıda Kadın: "Cariyelik, Çokeşlilik, Moda"

Ayrıca Fatma Aliye üzerine Ahmed Midhat'ın Fatma Aliye Hanım yahud Bir Muharrire-i Osmaniye'nin Neşeti (1893) adlı bir incelemesi vardır.

Fatma Aliye-Mahmud Esad. Çok Eşlilik: Taaddüd-i Zevcat. Editör: Firdevs CANBAZ. Hece Yayınları 2007