6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen bölgelerde uygulanan mücbir sebep durumu hakkında önemli bir açıklama yapıldı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, küçük ve orta ölçekli işletmeleri kapsayan mücbir sebep halinin süresinin uzatıldığını duyurdu.
Mücbir Sebep Halinin Süresi Uzatıldı Mı?
6 Şubat depremlerinden zarar gören illerde uygulanan mücbir sebep hali, Bakan Vedat Işıkhan’ın açıklamasına göre yeniden uzatıldı. Daha önce 30 Kasım 2024’te sona ereceği bildirilen uygulamanın, yeni karar doğrultusunda 31 Mayıs 2025 tarihine kadar devam edeceği duyuruldu.
Bu karar; Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya ve Gaziantep’in İslâhiye ile Nurdağı ilçelerinde ikamet eden sigortalı bireyler ve işverenler için geçerli olacak. Bakan Işıkhan, afetten etkilenen vatandaşların zarar görmemesi için kamu kurumlarının koordineli şekilde çalışmalarını sürdürdüğünü ifade etti.
Bakan Işıkhan’ın Konuyla İlgili Açıklaması
"Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı olarak, 6 Şubat depremlerinden etkilenen yurttaşlarımızın yanında olmaya devam ediyoruz.
Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya ve Gaziantep ili İslâhiye ile Nurdağı ilçelerinde 30.11.2024 itibarıyla sona ermesi beklenen mücbir sebep halini, 31.05.2025 tarihine kadar uzatma kararı aldık.
Bakanlığımız ile ilgili kamu kurum ve kuruluşları, deprem bölgesindeki sigortalılar ve işverenler için gerekli tüm düzenlemeleri hızlıca hayata geçirmektedir."
Bakanlığın Kriterleri Nelerdir?
Bu kapsamda; yukarıda belirtilen il ve ilçelerde faaliyet gösteren ve Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen kriterleri karşılayan mükelleflerden;
5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerine göre sigortalı çalıştıran iş yerleri,
Aynı kanunun (b) bendi kapsamındaki sigortalılar, diğer sigortalılar ve genel sağlık sigortalıları, mücbir sebep süresi bitene kadar teslim etmeleri gereken tüm bilgi, belge ve beyannameleri 16 Haziran 2025'e kadar Sosyal Güvenlik Kurumu’na verirlerse, yasal süre içinde teslim edilmiş kabul edilecektir.
2023 ve 2024 yılı Ocak-Aralık dönemi ile 2025 yılı Ocak-Nisan aylarına ait Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannameleri ya da Aylık Prim ve Hizmet Belgeleri, 31 Temmuz 2025’e kadar verildiği takdirde yine yasal süresinde teslim edilmiş sayılacak.
6 Şubat 2023 öncesinde vadesi dolan mevcut prim borçlarının son ödeme tarihi 30 Haziran 2025’e; 2023 ve 2024 Ocak-Aralık ile 2025 Ocak-Nisan dönemine ait prim borçlarının ödeme süresi ise ceza ve faiz uygulanmadan 31 Aralık 2025’e kadar ertelendi.
Yeniden yapılandırma veya taksitlendirme kapsamında olan ve ödeme tarihi 6 Şubat 2023 ile 31 Mayıs 2025 arasına denk gelen taksitlerin de 30 Haziran 2025’e kadar ödenebilmesine olanak tanındı.
İşverenler açısından; 6 Şubat 2023 öncesi vadesi geçmiş borçlar için 30 Haziran 2025’e kadar, sonraki dönemde erteleme kapsamına giren borçlar içinse 31 Aralık 2025’e kadar başvuru yapılması halinde, belirlenen şartların yerine getirilmesi koşuluyla, borçların faizsiz olarak 24 aya kadar taksitle ödenmesi mümkün olacak.
Ayrıca, Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya ve Gaziantep’in İslâhiye ile Nurdağı ilçelerinde yaşayan sigortalıların borçlanma, ihya, kontrol muayene tarihi gibi işlemleri de yeni mücbir sebep süresi dikkate alınarak düzenlendi.
Devlet olarak, deprem bölgesindeki yurttaşlarımızın yanında olmaya ve destek sağlamaya devam edeceğiz.
Mücbir Sebep Nedir?
Mücbir sebep; kişinin iradesi dışında gerçekleşen olağanüstü durumlar sebebiyle hukuki yükümlülüklerini zamanında yerine getirememesi halinde devreye giren bir hukuki kavramdır.
Türk hukuk sisteminde; doğal afetler, savaş, pandemi gibi durumlar mücbir sebep kapsamında değerlendirilir. Bu durumlarda vatandaşlar ile işletmelere yönelik vergi ve sosyal güvenlik yükümlülükleri ertelenebilir ya da yapılandırılabilir.
6 Şubat 2023'te yaşanan depremlerden sonra etkilenen bölgeler için mücbir sebep ilan edilmiş; vergi ve sosyal güvenlik alanında birçok yükümlülükle ilgili kapsamlı erteleme ve kolaylıklar devreye alınmıştı.
