Dentofobi, sonunda sağlığı olumsuz etkileyeceği bilinmesine rağmen dişçiden tamamen uzak durmaya yol açan bir kaygı bozukluğu. Dentofobi ne demek, sorusunun yanıtını daha iyi anlamak için bu fobiden mustarip olanların neler hissettiklerine ya da nasıl davrandıklarına bakabiliriz:

  • Kişilerde dişçi randevusundan günler öncesinde bile anksiyete başlayabilir.
  • Diş hekiminden yalnızca bahsetmek veya gittiğini düşünmek bile yoğun endişeye neden olabilir.
  • Dişçiye gidildiğinde ya da gitme fikri ortaya atıldığında yaşanan kaygı, panik atağa yol açabilir.
  • Dişçi korkusu olanlar, diş sağlığı ne kadar kötüye giderse gitsin diş hekimine başvurmaktan kaçınabilirler.
  • Bazı kişilerde başlı başına fikir korkutucu iken bazıları için dişçi aletleri, iğne gibi daha spesifik korkular söz konusu olabilir.

Aslında dentofobi oldukça yaygındır. Her fobi gibi farklı dereceleri vardır. Bazı insanlar çok tedirgin olmasına ve endişeli hissetmesine rağmen doktora gitmeyi başarabilir. Bazıları ise sürekli kaçınabilir. İşte bu durum kişinin genel sağlığını hatta hayatını tehlikeye atabilir. Çünkü bildiğiniz gibi ağız ve diş sağlığı, kalp başta olmak üzere, birçok farklı vücut sistemine etki eder. Tedavi edilmeyen enfeksiyonlar başka hastalıklara ve geri dönüşü olmayan hasarlara yol açabilir. Bu açıdan bakıldığında dentofobinin, kontrol altına alınmadığı takdirde, tehlikeli bir fobi olduğunu söyleyebiliriz.

Dentofobi Çeşitleri Nelerdir?

Dentofobi farklı fobilerle ve alt gruplarla ilişkili olabilir. Kimi zaman doktor korkusu iyatrofobi, iğne korkusu tripanofobi, kusma korkusu emetofobi ya da dokunulma korkusu afenfosmfobi ile beraber görülebilir. Bunun yanında derecesi gibi tetikleyicisi de farklı olabilir. Örneğin, kimisi sadece iğneden kimisi aletlerden korkabilir. Buna bağlı olarak da dentofobinin birkaç çeşidi, alt grubu olduğunu söylemek mümkündür. Bunlar:

  • Diş Hekiminden Korkmak: Bir meslek olarak diş hekimliği insanlara korkutucu gelebilir. Bu davranış çocukken yemek yemesi ya da susması için polisle tehdit edilen bir çocuğun polisten korkması gibi görülebilir. Buna bağlı olarak çocuk ve yetişkinlerde dişçi korkusu gelişebilir.
  • Koltuktan, Cihazlardan Korkmak: Dişçi koltuğu korkusu çok sık görülen bir durumdur. Birçok insan dişçi koltuğuna uzandığında kontrolün elinden gittiğini düşünür ve kendini savunmasız hisseder. Bunun yanında koltuğa bağlı cihazlar, dişçi aletleri de korkutucu gelebilir. Cihazdan çıkan sesler, kokular ve özellikle matkap tarzı cihazların tınısı fobi oluşmasına yol açabilir.
  • İğneden Korkmak: Dişçi iğnesi korkusu bazen direkt iğne korkusu ile beraber bazen de tek başına görülebilir. Ağzın içini uyuşturmak için kullanılan iğneler birçok farklı etkene bağlı olarak fobiyi tetikleyebilir.
  • Ağrıdan Korkmak: Diş muayenesi ve tedavisi genellikle ağrı ile ilişkilendirilir. Modern tıpla beraber bu durum oldukça azaltılmış olsa da birçok kişi yaşayacağını ağrı tecrübesinden korktuğu için dentofobik olabilir.
  • Uyuşma Hissinden Korkmak: Bazı insanlar, özellikle yutkunma veya nefes almada zorluk yaşayanlar, ağızlarının uyuşmasından korkarlar.