Mevcut sistemde hükümet tarafının 5 olan temsilci sayısının 1’e düşürülmesinin görüşülmesi, komisyon dengelerinin işçi ve işveren yönünde yeniden şekillenebileceğine işaret ediyor. Bu düzenleme, alınacak kararlar üzerinde daha dengeli bir ağırlık oluşturması bakımından dikkat çekiyor.
İlk Toplantı 12 Aralık’ta
Yeni dönem asgari ücretinin belirlenmesi için komisyonun ilk toplantısı 12 Aralık’ta Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda yapılacak. Süreç, önceki yıllarda olduğu gibi birkaç aşamada ilerleyecek ve kararlar oy çokluğuyla alınacak. Toplantılarda ekonomik göstergeler, enflasyon verileri, işveren maliyetleri ve yaşam şartları masaya yatırılacak.
Mevcut Ücret ve Beklenen Artış
Halen brüt 26.005,50 TL, net 22.104,67 TL olarak uygulanan asgari ücret için 2026 yılı tahminleri netleşmeye başladı. İşveren maliyeti ise SGK primi ve işsizlik sigortası fonu dahil 30.621,48 TL seviyesinde bulunuyor. Yeni yılda asgari ücrete yüzde 25 ile 30 arasında artış bekleniyor. Bu artış aralığına göre net ücretin 27.630 TL ile 28.735 TL seviyelerine yükselmesi öngörülüyor. Böylece asgari ücretin 28 bin TL sınırını aşma ihtimali güçleniyor.
Zam Senaryoları: %28,5’ten %40’a
Ekonomik göstergeler dikkate alınarak hazırlanan diğer senaryolarda artış oranlarına göre net ücretler şöyle hesaplanıyor:
Yüzde 28,5 artışta 28.405 TL
Yüzde 30 artışta 28.736 TL
Yüzde 35 artışta 29.841 TL
Yüzde 40 artışta 30.946 TL
TÜİK tarafından açıklanacak yıl sonu enflasyonu ve Orta Vadeli Program’ın hedefleri göz önünde bulundurulduğunda, bu seviyelerin üzerine çıkılması ihtimali de bulunuyor.
Yeni Ücret Nasıl Belirlenecek?
Asgari Ücret Tespit Komisyonu; TÜRK-İŞ, TİSK ve hükümetten toplam 15 temsilciden oluşuyor. Komisyonun çalışmaları sırasında enflasyon verileri, geçim şartları, işveren maliyetleri, istihdam üzerindeki etkiler ve makro ekonomik göstergeler temel belirleyici unsurlar olarak kullanılıyor. TCMB’nin yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 31–33, Orta Vadeli Program öngörüsü ise yüzde 28,5 seviyesinde bulunuyor. Bu oranlar asgari ücret zammının çerçevesini oluşturacak.
Asgari Ücret Neden Kritik?
Asgari ücret yalnızca çalışanların maaşını değil, birçok sosyal ve ekonomik ödemeyi doğrudan etkiliyor. Kıdem ve ihbar tazminatları, işsizlik maaşı, rapor parası, analık ödeneği, askerlik ve doğum borçlanması, stajyer ücretleri, BES devlet katkısı gibi pek çok kalem asgari ücret üzerinden hesaplanıyor. Bu nedenle yapılacak artış, milyonlarca çalışanı ve işvereni yakından ilgilendiriyor.
Artışın Etkileyeceği Ödemeler
Brüt ücretteki artışla birlikte kıdem ve ihbar tazminatları yükseliyor. İşsizlik maaşının alt ve üst sınırları güncelleniyor. Doğum, hastalık ve iş kazası ödenekleri yeni brüt ücrete göre artırılıyor. Stajyer ücretleri ve borçlanma tutarları yeniden hesaplanıyor. GSS, Bağ-Kur ve SSK primleri de ocak itibarıyla artış gösterecek.
Vergi Düzenlemeleri ve Net Gelire Etkisi
2022’den bu yana asgari ücret gelir vergisinden muaf tutuluyor ve bu uygulama 2026’da da devam edecek. 2026 Bütçe Teklifi’ne göre vergi istisnasının çalışanlara sağlayacağı katkının 1 trilyon 92 milyar TL seviyesinde olacağı öngörülüyor. Bu durum, brüt maaşla çalışanların net gelirlerinde artışa yol açacak.
Diğer Çalışanlara Etkisi
Asgari ücret artışı özel sektörde maaş skalasının yeniden belirlenmesinde temel referans kabul ediliyor. Bu nedenle yapılacak zam, yalnızca asgari ücretlileri değil, diğer çalışanların maaşlarını da dolaylı olarak yukarı çekecek.
