Karadeniz fındığının piyasada gördüğü değerin Antep fıstığına verilmediğini belirten sektör temsilcileri, İran’dan ithal edilen düşük kaliteli fıstığın piyasaya sürülmesiyle fiyatların baskılandığını ve yerli üreticinin büyük zarar gördüğünü söylüyor.
Bu yıl zaman zaman gerçek değerine yaklaşan Antep fıstığının, “ithal fıstık kartı” ile tekrar düşürülmesi, tepkileri artırdı. Türkiye’nin bin TL’ye fındık tüketirken itiraz etmemesine rağmen, 600–750 TL arasında satılan Antep fıstığına tepki gösterilmesi, İran menşeli fıstıkların piyasaya sokulmasıyla daha da tartışmalı hâle geldi. Esnaf, “tadı tuzu olmayan İran fıstığının piyasaya hakim olmasının” üreticiyi bitirdiğini ifade ediyor.
Geçici ithalat kararı dengeleri bozdu
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Eylül ayında aldığı “geçici ithal fıstık izni”, Gaziantep fıstık piyasasında büyük dengesizlik yarattı. İran’dan getirilen ithal fıstıkların piyasaya hızlıca girmesi, GATEM esnafı başta olmak üzere birçok işletmeyi tedirgin ederken, satışlarda düşüş yaşandığı belirtiliyor. Sektör temsilcileri, kararın tekrar gözden geçirilmesi gerektiğini vurguluyor.
Antep fıstığı üreticisi yok sayılıyor
Sektör kaynakları, Antep fıstığının kabak çekirdeği ve fındık kadar değer görmemesinin yıllardır süren bir sorun olduğunu dile getiriyor. İç piyasadaki fiyat uçurumuna dikkat çekilerek, Türkiye’de üretilen iç fıstığın 2.000 TL’ye satılırken, İran iç fıstığının 1.300 TL seviyesinde piyasaya girdiği belirtiliyor. Üreticilerin kuraklık nedeniyle büyük zarar gördüğü, ağaçların kuruduğu, sulama ve ilaçlama maliyetlerinin katlandığı vurgulanıyor.
Sektör temsilcileri, “Gaziantep’in fıstık ihtiyacı yokken ithal fıstık getirilmesi büyük bir hata. Stokçuluğun önüne geçmek için fıstık mutlaka faturalandırılmalı. İran fıstığı Antep’e bile uğramadan İstanbul’a gidiyor. GATEM esnafı iş yapamaz hâle geldi. İthalat kararı yeniden değerlendirilmeli. Hem iç piyasa hem ihracat için Antep fıstığı yeterli” diyerek tepki gösteriyor.
