Prim gün sayısının 9000’den 7200’e düşürülmesi, özellikle küçük esnaf ve çiftçiler için erken emeklilik yolunu açabilir.
Türkiye’de uzun yıllardır tartışma konusu olan SSK ve Bağ-Kur arasındaki prim günü farkının kapatılması hedefleniyor. Yeni yasama döneminde Türkiye Büyük Millet Meclisi gündemine gelmesi beklenen düzenleme hayata geçirilirse, Bağ-Kur sigortalıları için emeklilik süresi yaklaşık 5 yıl kısalabilecek. Bu değişiklikten, 1999–2008 yılları arasında sigortalı olan milyonlarca kişinin doğrudan etkilenmesi öngörülüyor.
Bağ-Kur’da 9000 gün şartı değişiyor
Mevcut uygulamada Bağ-Kur sigortalılarının emekli olabilmesi için 9000 prim gününü tamamlaması gerekiyor. Planlanan reformla bu şartın 7200 güne indirilmesi amaçlanıyor. Böylece SSK’da uygulanan prim gün sayısıyla eşitlik sağlanacak ve iki sigortalılık statüsü arasındaki fark büyük ölçüde ortadan kalkacak.
Düzenlemenin ilk aşamada küçük esnafı, basit usulde vergi mükelleflerini ve kendi nam ve hesabına çalışanları kapsaması bekleniyor.
Yaklaşık 1 milyon kişi için erken emeklilik
Söz konusu düzenlemenin yasalaşması halinde yaklaşık 1 milyon Bağ-Kur’lu, emeklilik hakkına 5 yıl daha erken kavuşabilecek. Uzun yıllar boyunca düzenli prim ödemekte zorlanan küçük işletme sahipleri açısından bu değişiklik önemli bir rahatlama olarak değerlendiriliyor.
EYT’li Bağ-Kur’lular da kapsama girebilir mi?
Reformun kapsamının genişletilmesi durumunda, EYT kapsamında yer alan Bağ-Kur sigortalıları için de yeni fırsatlar gündeme gelebilir.
8 Eylül 1999’dan önce sigorta girişi bulunan ancak prim gün sayısını tamamlayamayan Bağ-Kur’lular, 7200 gün şartının kabul edilmesi halinde yaş koşulunu sağladıklarında emekli olabilecek.
Bu süreçte işletme ölçeği, vergi muafiyeti durumu ve çalışan sayısı gibi kriterlerin belirleyici olacağı ifade ediliyor.
Kadın ve erkeklerde yaş şartı korunacak
Yeni düzenlemede yalnızca prim gün sayısının düşürülmesi planlanıyor. Yaş şartlarında ise bir değişiklik öngörülmüyor.
Kadınlarda emeklilik yaşı 58,
Erkeklerde emeklilik yaşı 60
olarak uygulanmaya devam edecek. Buna göre 7200 günü tamamlayan Bağ-Kur’lular, sigorta başlangıç tarihlerine göre belirlenen yaşa ulaştıklarında emekli olabilecek.
2008 sonrası sigortalılar için durum ne olacak?
1 Mayıs 2008 sonrası Bağ-Kur kapsamına giren sigortalılar için halen 9000 gün şartı uygulanıyor. Ancak düzenlemenin bu grubu da kapsayacak şekilde genişletilmesi halinde, 7200 gün üzerinden emeklilik imkânı doğabileceği belirtiliyor. Buna karşın yaş şartının kademeli olarak 65’e kadar yükselmesi uygulamasının devam edeceği ifade ediliyor.
3600 günle emeklilik seçeneği değişiyor mu?
3600 günle emeklilikte mevcut sistemin korunması planlanıyor. Buna göre 15 yıl sigortalılık süresi şartı devam edecek. Yaş şartı ise kadınlarda 50–58, erkeklerde 55–60 arasında değişmeyi sürdürecek. Bu yaş aralıkları, prim gününün tamamlandığı tarihe göre farklılık gösterecek.
Ekonomik ve sosyal etkiler masada
Uzmanlara göre prim gün sayısının 7200’e düşürülmesi, esnaf üzerindeki prim yükünü azaltacak, sosyal güvenlik sistemine katılımı artıracak ve kayıt dışılığın azaltılmasına katkı sağlayacak.
Öte yandan düzenlemenin bütçe dengeleri ve sosyal güvenlik sisteminin uzun vadeli sürdürülebilirliği açısından Meclis’te kapsamlı şekilde ele alınması bekleniyor.
